7 ترفندهای طلایی برای افزایش سرعت کامپیوتر

کند شدن کامپیوتر یکی از مشکلات رایج کاربران است که می‌تواند دلایل نرم‌افزاری یا سخت‌افزاری داشته باشد. اگر سیستم شما دیر بوت می‌شود، برنامه‌ها با تاخیر باز می‌شوند یا در اجرای بازی‌ها لگ مشاهده می‌کنید، با اجرای چند ترفند ساده می‌توانید عملکرد کامپیوتر را تا چندین برابر بهبود دهید. در این مقاله از دیجی بازاری هفت روش طلایی و مؤثر را معرفی می‌کنیم که هم کاربران حرفه‌ای و هم کاربران معمولی می‌توانند از آن‌ها استفاده کنند.

۱.تعویض هارد HDD با SSD

هارد دیسک‌ های مکانیکی قدیمی (HDD) از صفحات چرخان و بازوی مکانیکی برای خواندن و نوشتن اطلاعات استفاده می‌کنند، در حالی که SSD ها مبتنی بر تراشه‌های حافظه فلش هستند و هیچ قطعه متحرکی ندارند. همین تفاوت ساختاری باعث می‌شود SSD ها تا ۱۰ برابر سریع‌تر از HDD عمل کنند. با نصب SSD، زمان بوت ویندوز از حدود ۱ دقیقه به کمتر از ۱۵ ثانیه کاهش می‌یابد. همچنین اجرای نرم‌افزارهایی مثل Photoshop، Chrome یا بازی‌هایی مثل GTA V و Valorant به‌ صورت آنی انجام می‌شود. علاوه بر سرعت، SSD ها مصرف برق کمتر، گرمای پایین‌ تر و مقاومت بالا تر در برابر ضربه دارند. اگر سیستم شما دارای درگاه M.2 NVMe است، حتماً از SSD های نسل جدید مانند Lexar NM790 یا Samsung 980 Pro استفاده کنید که سرعت خواندن آن‌ها بیش از ۷۵۰۰ مگابایت بر ثانیه است. اما اگر سیستم شما قدیمی‌تر است، SSD های SATA III نیز عملکرد بسیار بهتری نسبت به هارد های مکانیکی ارائه می‌دهند.

«در فروشگاه دیجی بازاری انواع SSD برای لپ‌تاپ و کیس»

۲. ارتقای حافظه RAM

رم (RAM) حافظه موقتی سیستم است که وظیفه دارد داده‌ های مورد نیاز برنامه‌ ها را در لحظه ذخیره کند. اگر میزان رم پایین باشد، ویندوز مجبور می‌شود بخشی از داده‌ ها را در حافظه هارد ذخیره کند که چندین برابر کندتر است. به عنوان مثال، اجرای همزمان مرورگر، فتوشاپ و چند تب باز می‌تواند ۸ تا ۱۲ گیگابایت رم مصرف کند. در چنین حالتی اگر سیستم شما تنها ۴ گیگابایت رم داشته باشد، عملاً دچار افت عملکرد شدید خواهد شد. برای کاربری روزمره، ۸ گیگابایت رم DDR4 کافی است، اما اگر گیمر، طراح یا تدوینگر هستید، حتماً به ۱۶ تا ۳۲ گیگابایت رم DDR5 فکر کنید. نکته مهم دیگر Dual Channel است؛ وقتی دو ماژول رم مشابه در اسلات‌های مادربرد قرار دهید، پهنای باند حافظه دو برابر شده و کارایی تا ۲۰ درصد افزایش می‌یابد.

۳. حذف برنامه‌ها و فایل‌های اضافی

با گذشت زمان، نصب نرم‌افزارهای مختلف، فایل‌های موقتی و به‌روزرسانی‌های قدیمی باعث سنگینی سیستم می‌شود. بسیاری از این برنامه‌ها به‌صورت خودکار در پس‌ زمینه اجرا می‌شوند و رم و CPU را اشغال می‌کنند. برای شناسایی آن‌ها وارد Task Manager > Startup شوید و گزینه‌هایی که نیازی به اجرای خودکار ندارند را غیرفعال کنید. همچنین هر چند هفته یک‌ بار از ابزارهایی مثل Windows Disk Cleanup یا CCleaner برای پاکسازی Cache، Temp و فایل‌ های بی‌ استفاده استفاده کنید. اگر گیمر هستید، حتماً پوشه AppData را نیز بررسی کنید؛ بسیاری از بازی‌ها پس از حذف، فایل‌ های پنهان سنگینی در آنجا باقی می‌گذارند. فضای آزاد در درایو C نقش مستقیمی در سرعت سیستم دارد، پس همیشه حداقل ۲۰ درصد فضای خالی در آن نگه دارید. سیستمی که فضای ذخیره‌ سازی پر دارد، کندتر فایل‌ ها را مدیریت می‌کند و حتی احتمال خرابی ویندوز افزایش می‌یابد.

۴. به‌روزرسانی درایورها و ویندوز

هر سخت‌ افزاری برای کارکرد صحیح به درایور نیاز دارد و درایورهای قدیمی می‌توانند باعث باگ، خطا یا افت عملکرد شوند. مثلاً به‌ روزرسانی درایور کارت گرافیک NVIDIA یا AMD می‌تواند در بازی‌ها تا ۱۵ درصد نرخ فریم را افزایش دهد. برای اطمینان از جدیدترین نسخه‌ها، حتماً از نرم‌افزارهای رسمی مانند NVIDIA GeForce Experience یا AMD Adrenalin استفاده کنید. همچنین، ویندوز خود را به‌روز نگه دارید؛ آپدیت‌های بزرگ معمولاً شامل بهینه‌سازی کرنل و رفع مشکلات سرعت هستند. اما بعد از هر آپدیت، بهتر است درایور ها را مجدد بررسی کنید تا با نسخه جدید سیستم عامل تداخل نداشته باشند. در دیجی بازاری، ما همیشه توصیه می‌کنیم پس از هر نصب یا ارتقا سخت‌افزاری، BIOS مادربرد را نیز به‌ روزرسانی کنید؛ زیرا نسخه‌ های جدیدتر معمولاً با پردازنده‌ ها و رم‌ های جدید سازگاری بهتری دارند.

۵. بهینه‌سازی خنک‌کنندگی و جریان هوا

افزایش دمای قطعات می‌تواند مستقیماً باعث کاهش سرعت سیستم شود. این پدیده با نام Thermal Throttling شناخته می‌شود و در آن، CPU و GPU به‌صورت خودکار سرعت خود را کاهش می‌دهند تا از داغ شدن بیش از حد جلوگیری کنند. اگر دمای پردازنده از ۸۵ درجه و کارت گرافیک از ۸۰ درجه عبور کند، باید به فکر بهبود سیستم خنک‌کننده باشید. نخست، خمیر حرارتی باکیفیت بین CPU و کولر استفاده کنید تا انتقال گرما بهینه باشد. سپس مسیر جریان هوا را در کیس بررسی کنید؛ حداقل یک فن ورودی در جلو و یک فن خروجی در پشت کیس ضروری است. در سیستم‌های گیمینگ، استفاده از واتر کولر های دو یا سه فن مانند NZXT Kraken یا DeepCool LS720 باعث کاهش دمای پردازنده تا ۲۰ درجه می‌شود. در لپ‌ تاپ‌ ها نیز استفاده از کول‌ پد های حرفه‌ای با پایه فلزی و فن دوگانه می‌تواند دما را به شکل محسوسی کاهش دهد.

«انواع خنک‌کننده‌ ها سیستم در فروشگاه دیجی بازاری»

۶. تنظیمات عملکرد ویندوز

ویندوز برای زیبایی ظاهری از افکت‌های گرافیکی و انیمیشن‌های متعددی استفاده می‌کند که منابع سیستم را اشغال می‌کنند.
برای بهینه‌سازی آن‌ها:

1. در منوی Start، عبارت Performance Options را جستجو کنید.
2. گزینه Adjust for best performance را انتخاب کنید.
3. سپس در بخش Power Options حالت High Performance را فعال کنید.

همچنین می‌توانید با مراجعه به Settings > Apps > Startup Apps، برنامه‌ های غیرضروری را از اجرای خودکار حذف کنید. این تنظیمات باعث می‌شوند رم و CPU درگیر کارهای گرافیکی بی‌اهمیت نشوند و تمرکز سیستم روی اجرای نرم‌ افزارهای اصلی باقی بماند.

۷. پاکسازی سخت‌افزاری و نگهداری منظم

گرد و غبار دشمن شماره یک سخت‌افزار است. تجمع غبار روی فن‌ها، کارت گرافیک و منبع تغذیه، باعث اختلال در تهویه و افزایش حرارت می‌شود. هر سه ماه یک‌ بار سیستم خود را با باد فشرده یا دمنده مخصوص تمیز کنید. هنگام تمیز کردن فن‌ ها، آن‌ها را ثابت نگه دارید تا از چرخش ناگهانی جلوگیری شود. مدیریت کابل‌ها هم اهمیت زیادی دارد؛ کابل‌ های به‌ هم‌ ریخته مانع جریان هوا می‌شوند. از بست‌ های کمربندی برای جمع‌کردن کابل‌ ها استفاده کنید. در لپ‌ تاپ‌ ها نیز تمیز کردن دریچه‌ های تهویه، استفاده از کول‌ پد و عدم استفاده از دستگاه روی سطوح نرم (مثل پتو یا فرش) بسیار مؤثر است. برای اطمینان از سلامت سیستم، هر چند ماه یک‌ بار دما ها را با نرم‌افزارهایی مانند HWMonitor یا MSI Afterburner بررسی کنید.

افزایش سرعت سیتم کامپیوتر نیاز به تخصص ندارد؛ کافی است چند نکته ساده را رعایت کنید تا سیستم‌ تان مثل روز اول سریع و روان کار کند. تعویض هارد با SSD، ارتقای رم، خنک نگه داشتن سیستم و حذف فایل‌های اضافی مهم‌ ترین اقداماتی هستند که می‌توانند عملکرد کامپیوتر را متحول کنند. در دیجی بازاری می‌توانید بهترین قطعات ارتقایی از جمله رم، SSD، خنک‌کننده و پاور را با گارانتی سلامت و مشاوره تخصصی تهیه کنید تا سیستم شما همیشه سریع، پایدار و قدرتمند باقی بماند.